Bánh Bao Ông Cả Cần, Hủ tiếu Mỹ Tho tại quán Ông Cả Cần – Có liên hệ với nghệ sĩ Bà Năm Sa Đéc không ?

Bánh Bao Ông Cả Cần, Hủ tiếu Mỹ Tho tại quán Ông Cả Cần – Có liên hệ với nghệ sĩ Bà Năm Sa Đéc không ?

Xin thưa ngay là KHÔNG.

Bánh bao Ông Cả Cần (bbOCC) ra đời vào năm 1969 cùng lúc với việc khai trương quán Mỹ Tiên tại đường Hùng Vương và Nguyễn Tri Phương. Chủ nhân của quán Mỹ Tiên lúc đó là Ông Bà Trần Phấn Thắng cũng là chủ nhân của xe bánh bao dựng trước cửa quán. bbOCC được làm tại quán Mỹ Tiên và hấp tại xe bánh bao trước quán nên mùi thơm của bánh bao nóng bay ra làm cho chúng ta lên cơn đói. Đây chỉ là một hình thức quảng cáo cho bbOCC.

Hãy xem bài viết về lịch sử quán Ông Cả Cần và các bài viết khác tại đây để hiểu rõ thêm:

http://mytienrestaurant.blogspot.com/

Nhân bbOCC do chính bà Thắng làm ra với các nguyên liệu do bà nghĩ ra, do đó bbOCC mới có mùi vị đặc biệt không giống bất kỳ một loại bánh bao nào trước đó kể cả của người Việt lẫn người Hoa. Để đạt được tiêu chuẩn của một chiếc bánh bao OCC thời đó thì bánh phải lớn hơn các loại bánh bao khác, khi bẻ đôi bbOCC phải có nước mỡ rịn ra, mùi thơm đặc trưng do tài gia chánh của bà Cả Cần lan tỏa ra làm cho chúng ta đang đói lại càng đói hơn. Cơn thèm ăn còn lan sang cả các người xung quanh. Rồi thì một cái bánh bao biến mất vô bụng ... cái thứ nhì đi theo và bao tử còn báo cho chúng ta biết là vẫn còn chổ cho cái thứ ba.

Nói về cái lớn của bánh bao OCC thì ông chủ Thắng còn chế ra tận hai cái tên để dễ phân biệt: bbOCC tổ chảng thì gọi là ĐƯỜNG SƠN ĐẠI HUYNH. Thằng em nó thì mang tên XÌ TRUM. 

* Xe bánh bao Ông Cả Cần với bánh bao ĐƯỜNG SƠN ĐẠI HUYNH và bánh bao XÌ TRUM tại quán Túp Lều Lý Tưởng

Khi phát triển lên mạnh thì bánh bao được bày bán ở rất nhiều chỗ, đặt tại nhiều góc đường, hè phố khắp Sàigòn – Chợ Lớn như bên hông Bưu Điện, góc Pasteur – Lê Lợi, trên đường Nguyễn Huệ, trước nhà hàng Thanh Thế, Phú-Nhuận ... 

Như đã trình bày trong bài “Quán Ông Cả Cần – Vài hàng lịch sử” nêu ở trên, bánh bao OCC cũng thăng trầm theo vận mệnh của chủ nhân nên nơi sản xuất cũng được di chuyển nhiều lần: Từ quán Mỹ Tiên, qua Túp Lều Lý Tưởng rồi đến Quán Ông Cả Cần. Bánh bao cũng chịu bị làm giả nhiều lần. Đầu tiên là bị chủ nhà nơi mướn quán Mỹ Tiên lúc ban đầu làm giả, ông Thắng đã thắng kiện. Rồi sau 1979 đến hiện nay, toàn bộ gia đình Ông Cả Cần đã di cư sang Canada thì bánh bao OCC bị làm giả với phẩm chất kém và bán dưới tên bánh bao Cả Cần (bỏ mất chữ Ông còn lại CC) ở rất nhiều chổ tại Sàigòn và vùng phụ cận:

http://mytienrestaurant.blogspot.ca/2015/09/banh-bao-ong-ca-can-gia-mao.html

Về mặt quảng cáo, Ông Thắng cho hấp bánh bao trước cửa quán trên cái xe đẩy để lôi cuốn thị giác của mọi người. Hấp bánh bao hơi nước bốc nghi ngút, mùi thơm lan tỏa tràn đầy khứu giác các người xung quanh. Rồi đến các xe bánh bao quanh đô thành với bảng hiệu Ông Cả Cần. Với làng nghệ sĩ, Ông Thắng có mời bà Năm Sa Đéc, danh hề Thanh Việt đến quảng cáo cho bánh bao Ông Cả Cần có thù lao và các đặc quyền khác. Nhân đây, cũng cần cải chính lại các bài viết về bà Năm Sa Đéc và bánh bao Ông Cả Cần: Các bài viết đó hoàn toàn sai sự thực luân chuyển trên internet về liên hệ giữa quán hủ tiếu, bánh bao Ông Cả Cần và bà Năm Sa Đéc đều xuất phát từ một bài viết rất thiếu sót của bà Triều Giang trên báo “người việt” bên tiểu bang California USA. Các người khác đều sao chép lại từ đó hay bê nguyên con cả bài làm bài của mình mà không tìm hiểu thêm. Thật là một thiếu sót khó có thể chấp nhận được của người cầm bút:

http://tranquanghai.info/p2333-ba-nam-sa-%C3%90ec-va-giai-thoai-ve-%E2%80%9Cbanh-bao-ca-can%E2%80%9D.html

http://www.dactrung.com/Bai-bv-2933-Ba_Nam_Sa_%C3%90ec_va_giai_thoai_ve_%E2%80%9Cbanh_bao_Ca_Can%E2%80%9D.aspx

https://cafevannghe.wordpress.com/2013/04/01/ngoi-nha-cu-vuong/

http://sadec.dongthap.gov.vn/wps/portal/sadec/!ut/p/c0/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os_jQEDc3n1AXEwN3V1MXA09nX2-XEG8XYwN3A_2CbEdFACgMUD4!/?WCM_PORTLET=PC_7_UTFFLUD40OT360IC5JKI8M3G94_WCM&WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/txsadec/sitThiXaSaDec/sitaTimHieuSaDec/sitaVanHoaAmThuc/

http://son-trung.blogspot.ca/2010/09/ba-nam-sa-ec.html

http://vietbao.vn/Doi-song-Gia-dinh/Hu-tieu-Sa-Dec/10752900/239/

http://www.baomoi.com/Chuyen-Ba-Nam-Sa-Dec/c/15629863.epi

Song song với các bài viết sai trật đó, cũng có các bài viết rất khách quan và đúng về quán hủ tiếu, bánh bao và bà Năm Sa Đéc như sau:

http://baotintuc.vn/van-hoa/chuyen-ba-nam-sa-dec-20141225092400842.htm

Tác giả Trần Trọng Trung viết: Về cái gọi là “hủ tiếu Bà Năm Sa Đéc” từng nổi tiếng trên đất Sài Gòn, theo anh Thái Thanh Sang, cùng lời kể thêm của nhà thơ Trần Minh Tạo (lấy nguồn từ cô bạn thân lâu năm, vốn là cháu gái ruột gọi bà Năm Sa Đéc bằng Bà Cô, từng có thời gian khá lâu gần gũi, chăm sóc bà) thì: bản thân bà Năm Sa Đéc và các con, cháu của bà từ xưa tới nay không có một ai từng hành nghề mua bán hủ tiếu hay sản xuất bánh hủ tiếu ở bất kỳ nơi đâu.

http://www1.thesaigontimes.vn/67585/An-hu-tiu-Ca-Can-nho-ba-Nam-Sa-Dec.html

Tác giả Huy Nguyễn viết: ... lúc mới khai trương quán không thu hút được nhiều khách hàng. Ông Cả Cần, chủ quán, đã mời nghệ sĩ Năm Sa Đéc đứng tên hộ như một cách mượn danh người nổi tiếng để quảng cáo....

http://vnca.cand.com.vn/Tu-lieu-van-hoa/Cuoc-doi-truan-chuyen-cua-nghe-si-Nam-Sa-dec-364954/

Tác giả Điền Thanh viết: ...Theo lời chị Nguyễn Thị Thanh Loan (SN 1959), cháu ngoại ông Nguyễn Duy Cang (Sáu Cang), em ruột bà Năm Sa Đéc, người sống chung và gọi bà Năm là "bà ngoại" từ lúc 4 tuổi, thì do được thừa hưởng nền gia giáo nền nếp của ngày xưa nên cũng như nhiều phụ nữ đương thời, bà Năm rất giỏi công việc gia chánh, nhưng luôn giữ cho mình hình ảnh của một nữ nghệ sĩ, chỉ kiếm tiền bằng nghề diễn chớ không bao giờ đi buôn hay bán quán… Chị Loan cũng xác nhận việc bà Năm "đứng tên giùm" quán hủ tiếu Cả Cần là có thật: "Vì chủ quán là "con nuôi" của ngoại, tôi thường gọi là cậu Ba, nên thỉnh thoảng có mời ngoại ghé quán, trước là đãi ăn uống, sau là để quảng bá ...“

Vậy:

- Bà Năm Sa Đéc không phải và chưa bao giờ là chủ quán Mỹ Tiên, quán Túp Lều Lý Tưởng hay quán Ông Cả Cần.

- Bà Năm Sa Đéc không có liên hệ họ hàng hay hùn hạp làm ăn với Ông Thắng chủ các quán nêu trên.

- Bà Năm Sa Đéc chỉ là người được Ông Thắng mời đến để quảng cáo cho các món ăn của nhà hàng như danh hề Thanh Việt.

- Bánh bao Ông Cả Cần là do Ông bà Thắng làm ra, không có sự tham dự của bà năm Sa Đéc.

- Hủ tiếu Mỹ Tho bán tại quán Mỹ Tiên, quán Túp Lều Lý Tưởng hay quán Ông Cả Cần là do bà Thắng làm ra, không có sự tham dự của bà năm Sa Đéc

- Không có sự kiện tụng nào giữa Bà Năm Sa Đéc và Ông Thắng.

Vài hàng ghi lại để tránh mọi hiểu lầm về các liên hệ giữa quán Hủ tiếu, bánh bao Ông Cả Cần, Ông bà Thắng và nghệ sĩ danh tiếng Bà Năm Sa Đéc.

Vinh,

Bài này trên Youtube: https://youtu.be/W5pOoyGaT90

Các cách quảng cáo cho bánh bao và hủ tíu của các nghệ sỹ:

 -         Danh hài Thanh-Việt: Một thí dụ cụ thể: Trong lúc trình diễn đối thoại trên truyền hình hay tại rạp hát, Ông Thanh-Việt chỉ cần thêm vô một câu như: “... lúc về nhớ đừng quên ghé qua quơ về chục bánh bao Ông Cả Cần cho Má nó và bày trẻ nha...”. Vậy là khi Thanh-Việt đi diễn về cũng ghé qua ... lãnh thù lao.

-         Nghệ sỹ Bà Năm Sa-Đéc thì khác … có thù lao tháng và có mặt 1-2 giờ vài ngày trong tuần trước xe bánh bao ... để cho mọi người thấy mặt. Khi đi về cũng không quên đem theo ...vài chục trứng hay 1 món nào khác. Có giai thoại như sau: Khi bà Năm xuất hiện thì các nhân viên trong quán hô với nhau: “Nội đến tụi bay ơi, dấu trứng đi lẹ lẹ không thì hết trứng làm bánh bao bán bây giờ”. Xin mọi người ghi nhớ: Người viết chỉ viết đúng sự viêc và nhắc lại các giai thoại chứ không có bất kỳ một định kiến nào với bà Năm Sa Đéc. 

Ghi lại các giai thoại là cách chứng minh rỏ và thự̣c nhất sự liên hệ giữa bà Năm Sa Đéc, danh hài Thanh Việt và các quán ăn cùa ÔB "Ông Cả Cần".

Quán Ông Cả Cần - Vài hàng lịch sử

Quán Ông Cả Cần - Vài hàng lịch sử

Trước khi đi vào lãnh vực nhà hàng, Ông Trần Phấn Thắng chủ nhân quán ÔNG CẢ CẦN là một công chức thuộc ty điền địa Mỹ Tho, xã Điều Hòa, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Định Tường (bây giờ là Tiền Giang). Sau đó khi lên Sàigòn thì trở thành một tư chức, làm giám đốc cho hãng xuất nhập cảng Thuận Hưng chuyên về các loại kẹo bánh.

Năm 1969 thì quán Mỹ Tiên được gọi là quán Trúc Mỹ Tiên ra đời nằm trên đường Nguyễn Tri Phương lấy tên người con gái đầu lòng là Mỹ Tiên thêm chữ Trúc ở đầu là do Ông Thắng cho đặt nhiều chậu trúc xung quanh tiệm.

Chỗ này trước đó là một Snack bar đã đóng cửa, chủ nhà là Ông bà Nhan Văn Túc có phòng trồng răng ở tầng trên. Vậy là Ông Thắng mướn chỗ của Ô Túc để mở quán Mỹ Tiên.

       

 --- Quán Mỹ Tiên năm 1969 lúc mới khai trương ---

--- Quán Mỹ Tiên - 1970 - Với bảng hiệu Bạch Tuyết + 7 chú lùn mang đĩa thịt ... Nai vàng 7 món. Với các chậu Trúc xung quanh nên cũng gọi là quán Trúc Mỹ-Tiên ---

Đặc biệt bảng hiệu quán Mỹ Tiên là tấm bảng hiệu lớn có họa hình bảy chú lùn đang mang bảy điã thức ăn dâng nàng Bạch Tuyết.

Đây là một trong những nhà hàng bán các món ăn thật tình tự quê hương như: Canh chua cá bông lau, Cá rô lưới miền tây kho tộ, Thịt kho nước dừa xiêm ăn với cơm gạo thơm chợ Đào ngon nhất miền nam. Ngoài ra còn có các món nhậu cho tửu khách, lươn um nước dừa, lươn dồi, lươn xào lăn, nai bằm xào xúc bánh tráng, gà xối mỡ ăn với xôi chiên phồng, cua hấp bạch tuyết, ếch xào lăn, ếch chiên bơ, nem nướng vv...và vv... Ôi thôi, cả trăm món cho đủ các tao nhân mặc khách. Đặc biệt nhất là “BẢY MÓN NAI VÀNG TƯƠI MÁT” nấu rất đúng điệu, nếu thêm vài chung rượu lấy từ bình rượu thuốc to tổ chảng gần cửa quán thì thật là... ôi thôi ... quên trời quên đất.

Bánh bao Ông Cả Cần cũng ra đời ở đây. Để “lăng xê” (quảng cáo) cho bánh bao, Ông Thắng có mời Nghệ sĩ Bà Năm Sa Đéc làm đạo diễn cho quán. Danh hài Thanh Việt cũng được mời đến quảng cáo cho tiệm. Vậy là quán Mỹ Tiên nổi tiếng từ đó. Công lao hàng đầu của sự thành công này phải kể đến tâm huyết và tài nghệ nấu ăn gia truyền của bà Phan Thị Ánh tức bà Cả Cần. Mỗi món ăn đều được bà Cả Cần nghiên cứu, chăm sóc, gia vị nên đều có một hương vị đặc thù riêng khiến thực khách thưởng thức qua thì không thể quên được. Đúng là ăn rồi là ghiền.

Thành công của quán Mỹ Tiên cũng mang đến cho Ông bà Thắng những chuyện đau đầu khác. Chuyện quan trọng nhất lại là chuyện liên quan đến cái tiệm Mỹ Tiên mướn của người ta. Chủ nhà là vợ chồng Nhan Văn Túc thấy quán Mỹ Tiên làm ăn khấm khá mới rấp tâm lấy lại chổ mướn với một dã tâm bẩn. Khi đến hết hạn hợp đồng mướn nhà, họ làm khó không ký hợp đồng mới dù đã được đề nghị tăng tiền thuê. Hai bên đã phải nhờ đến tòa án nhưng rồi Ông bà Thắng thua nên phải dọn ra trong vòng có 48 tiếng. Vậy quán Mỹ Tiên được mở từ 1969 đến 1972.

May thay, lúc đó có việc các thương phế binh tổ chức cắm dùi ở các chổ đất trống. Miếng đất trước quán Mỹ Tiên thuộc quyền sở hữu của sở Hỏa Xa bị các thương phế binh chiếm và được chia ra nhiều lô nhỏ với ý định bán. Ông Thắng mua 3 lô của họ từ trước vì đã tiên liệu sẽ có nhiều khó khăn trong việc tái ký hợp đồng mướn nhà.

Thế là trong vòng 48 tiếng, quán Mỹ Tiên được vội vàng dọn qua bên kia đường. Dĩ nhiên, trong lúc vội vàng thì luôn có những điều sơ sót. Một sơ sót quan trọng là cái bảng hiệu Mỹ Tiên quên gỡ xuống mang theo. Khi trở lại lấy thì cái bà Kim vợ ông chủ nhà Túc tráo trở không cho lấy vịn cớ là đã quá 48 tiếng. Thế là mất tấm bảng hiệu Mỹ Tiên với hình Bạch Tuyết và 7 chú lùn.

Đến đây thì những cái tráo trở, lừa lọc, dã tâm ác độc và tham lam của vợ chồng Nhan văn Túc mới từ từ lòi ra. Thì ra họ đã ra tay dụ dỗ các người làm của Ông Thắng từ lâu nên một số người làm trong số khoảng hơn 30 nhân viên đã bị bà Kim tráo trở mua chuộc. Trong đó có 1 người thợ làm bánh bao. Rồi đúng 2 tuần sau, quán Mỹ Tiên lại bình thường mở trở lại với tấm bảng hiệu Mỹ Tiên cũ với Bạch Tuyết và 7 chú lùn nhưng nếu để ý kỹ là thấy bà Kim vô liêm sỉ trơ trẽn ngồi ở chổ quày tính tiền dành riêng cho chủ quán. Quán giả mạo này cũng bán những món y như quán của Ông Thắng kể cả bánh bao giả lấy tên bánh bao Ông Cả Cần.

Thế là một trận kiện tụng xẩy ra về vấn đề giả mạo tên Mỹ Tiên và tên Ông Cả Cần. Tên Mỹ Tiên là một cái tên rất nhiều người xử dụng nên cuối cùng Ông Thắng thua và bị cái bà chủ nhà vô liêm sỉ chiếm luôn một cách trắng trợn dù đã trưng bày lý do ông đặt tên quán là Mỹ Tiên là do hai ông bà là người Mỹ Tho nên lấy chữ Mỹ và Tiên là đầu tiên y như ngụ ý lúc đặt tên cho con gái đầu lòng của ông bà cộng thêm bảng hiệu có hình Bạch Tuyết và bảy chú lùn đang cầm các điã nai 7 món . Người ta có thể nói lúc đó Hệ Thống pháp lý lõng lẽo dể dàng bị mua chuộc bởi đồng tiền. Nhưng cái tên Ông Cả Cần thì vì đã được cầu chứng trước nên Ông Thắng dành được phần thắng và được bồi thường 1 đồng danh dự. Vậy nên Bánh bao Ông Cả Cần lúc đó mới không bị làm giả.

Vài chuyện bên lề về cái quán mỹ tiên giả đó:

-  Chuyện quán Mỹ Tiên bị “giựt” một cách ngang hông cũng không giấu được các người sinh sống chung quanh. Các em đánh giầy quanh quán khi thấy chiếc Vespa hay xe hơi nào trờ tới sắp vào cái quán giả này thì: “Bác ơi Chú ơi, đồ giả đó, bên này mới là đồ thiệt nè” hay là “Bà chủ dọn sang bên này rồi, bên đó là giả đó”.

-  Các món ăn bà Thắng nêm nếm rất được tiếng và ưa chuộng trong vùng đó, đặc biệt trong cộng đồng người Hoa trong Chợ Lớn. Họ vẫn thường đóng đô tại quán Mỹ Tiên nên khi thấy các người đồng hương đang dợm bước vào quán MT giả thì họ gọi nhau ơi ới: “Wa bên này mới đúng, bên đó giả”  

- Vào thập niên 80, gia đình MT giả Nhan văn túc cũng di cư qua Mỹ, một lần đi chợ tại San Jose, CA, NVT có gặp em Ông Thắng, có nói: Gặp anh Ba (Ông Thắng) nói dùm xin bỏ qua chuyện cũ cho. - lừa lọc rồi bây gìơ xin bỏ qua - không biết nhục sao !. Một lần nữa, con trai NVT vừa gặp một người con Ông Thắng cũng tại San Jose thì vội vàng quay mặt bỏ đi. Đúng là việc làm của NVT, con cái cũng bị nhục lây.

Trở lại việc Ông Thắng dọn qua bên kia đường trên mãnh đất mua được của thương phế binh. Ông Thắng lại xây dựng lại từ đầu và 1 quán mới với cái tên mới: TÚP LỀU LÝ TƯỞNG năm 1972. Chúng ta hãy đọc lại vài dòng ghi trong hồi ký của Ông Thắng về cái tên đầy sức sống vươn lên cho tương lai này: “Do cảm hứng bản nhạc “Túp Lều Lý Tưởng” của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ nên đã nẩy ra ý kiến dựng một lều quán mới và đặt tên là TÚP LỀU LÝ TƯỞNG.

Quán được cất bằng tre, gổ đơn sơ, giản dị nhưng rất thơ mộng và đầy tính nghệ sĩ. Dụng ý của chủ nhân muốn TÚP LỀU LÝ TƯỞNG là nơi dừng chân của tao nhân mặc  khách, của văn nhân nghệ sĩ. Nghệ sĩ Bà năm Sa Đéc cũng vẫn làm “đạo diễn” cho quán, còn thay mặt chủ nhân tiếp đãi Văn Nghệ Sĩ tân cổ. Túp Lều Lý Tưởng cũng là nơi nghỉ chân của mọi người, mọi giới: Một khách qua đường, một cậu học sinh, một bác xích lô đạp đều có thể ghé vào quán, lót lòng bằng một tô hủ tiếu Mỹ Tho do người xứ “Mỹ” đứng nấu thơm ngon hoặc “xực” một chiếc bánh bao nóng hổi vừa thổi vừa ăn. Đó là món ăn chính của Túp Lều Lý Tưởng.

Trước cổng lều có đặt một chiếc xe gổ như xe bán hủ tiếu của người Tàu và bày bán những xửng bánh bao mới ra lò bốc hơi thơm phưng phức. Sáng sáng, chiều chiều, khách qua đường đều ghé vào “bợ” vài chiếc bánh bao về cho gia đình cùng thưởng thức.

Mỗi tô hủ tiếu của Túp Lều Lý Tưởng đều đặc biệt có một miếng “xí quách” và “ớt của rừng xanh”. Ngoài ra còn có món mì “Chú Thoòng” với chiếc bánh tôm chiên dòn rất hấp dẫn. Ai cũng khen mì “Chú Thoòng” mặn mà, đầy hương vị hơn là mì của người tàu.”

Rồi cứ thế, Túp Lều Lý Tưởng phát triển lên mãi. Từ mười mấy người làm thành hơn sáu chục người, vậy mà vẫn chưa ngừng. Bánh bao làm ra xửng nào là hết xửng đó. Bánh bao Ông Cả Cần phổ biến đến nỗi chủ nhân phải cho bày thêm nhiều xe bán, đặt tại nhiều góc đường, hè phố khắp Sàigòn – Chợ Lớn như bên hông Bưu Điện, góc Pasteur – Lê Lợi, trên đường Nguyễn Huệ, trước nhà hàng Thanh Thế, Phú-Nhuận ... 

 --- Bánh bao Ông Cả Cần được hấp trước mặt khách hàng tại quán Túp Lều Lý Tưởng - 1973 ---

--- Túp Lều Lý Tưởng - bên hông quán 1973 ---

--- Ông bà Thắng, chủ nhân 2 quán Ông Cả Cần và Túp Lều Lý Tưởng - 1973 tại Túp Lều Lý Tưởng

--- Mặt tiền quán Túp Liều Lý Tưởng với quầy hấp Bánh Bao và tủ bánh - 1975 ---

Túp Lều Lý Tưởng không những là nơi ưa chuộng của các nghệ sĩ mà còn là chổ được chọn làm nơi đóng phim, đãi chiến sĩ xuất sắc.

Như trên đã nói, Túp Lều Lý Tưởng được dựng trên mảnh đất của sở Hỏa Xa nên có thể bị đuổi bất cứ lúc nào. Và việc này lại cũng xẩy ra đúng lúc Túp Lều Lý Tưởng buôn bán được nhất. Theo lệnh của Đỗ Kiến Nhiễu, lúc đó là Đô Trưởng Sàigòn, nhiều xe nhà binh kéo đến giựt xập 3 mái nhà của tiệm Túp Lều Lý Tưởng. Vấn đề ở đây là tại sao một Đô Trưởng lại thân hành làm chuyện đuổi nhà. Công việc này bình thường là việc làm của quận chứ đâu cần tới cấp cao nhất tại tòa Đô Chánh. Nhìn kỹ hơn thì rõ là Đỗ Kiến Nhiễu là người Mỹ Tho, bà Túc ác độc cũng là người Mỹ Tho, không biết rõ có đút lót gì ở đây mà Đô Trưởng lại nhắm chính xác vào cái Túp Lều chỉ có 3 cái mái tôn của Ông Thắng.

Đúng là thành công lúc nào cũng dẫn đến sự ganh ghét. Nhưng cao nhân thì có cao nhân trị, ÔB "Ông Cả Cần" được “cao nhân” che chở nên Túp Lều Lý Tưởng vẫn cứ đường ta...ta đi.

Đến đây cũng cần thêm một sự việc để nói lên sự độc ác, lưu manh của vợ chồng Nhan Văn Túc, chủ của quán Mỹ Tiên Giả: Đến năm 1975, họ độc ác đến độ mang tấm hình họ chụp lén từ trên lầu cao của họ quang cảnh Túp Lều Lý Tưởng đang tổ chức đãi các chiến sĩ xuất sắc lúc trước 1975 đến tố cáo trước ủy ban quân quản khi Sàigòn thất thủ với ý định lập công và dẹp Túp Lều Lý Tưởng. Việc này có thể đưa đến cảnh tù tội khó khăn cho chủ nhân túp lều. Nhưng các hành động ác độc này không được như ý của họ. Ông Bà "Ông Cả Cần" lúc này đã có ... “dù che” nên vẫn an nhiên tự tại.

Song song với việc phát triển Túp Lều Lý Tưởng và bánh bao Ông Cả Cần, Ông Thắng cũng muốn có một chổ rộng hơn để bán các món ăn như tiệm Mỹ Tiên lúc trước nên đã sang lại nhà hàng Tân Lâm Điểu trên đường Cách Mạng góc Trương Quốc Dung và đặt tên là quán Ông Cả Cần vào năm 1972.

--- Quán Ông Cả Cần - đường Cách-Mạng - cũng vẫn với xe hấp Bánh Bao trước quán

-- Mất Bạch Tuyết + 7 chú lùn thì bây giờ có bảng BÁT TIÊN DỰ BÀN ĐÀO - Ảnh 1974.---

--- Hình này chứng thực Mì CHÚ THOÒNG xuất xứ tại đây - Sàigòn - Bây giờ Chú Thoòng bay tuốt qua tận xứ lạnh tình nồng - Montréal - Cà Nà Đá ---

Về cái tên “Ông Cả Cần” :

Theo lời người con gái lớn của Ông Thắng, cái tên “Ông Cả Cần” là do ngẫu hứng mà đặt ra chứ thực ra không có người nào tên Cần làm chức hương cả trong cả 2 bên nội ngoại của ông hay bà Thắng hết. Thực tế chỉ có 1 người tên Trần Phấn Chấn là ông nội của ông Thắng làm chức hương cả tức Ông Hương Cả Chấn cuối cùng của làng Điều-Hòa tỉnh Mỹ Tho.
Tham vấn thêm người em thứ 5 của Ông Thắng, Ông Trần Phấn Bá xác định những điều về cái tên "Ông Cả Cần" là đúng và còn thêm như sau: Ông Cần là một người có THỰC sống ở Sa Đéc được biết đến như một người rất sành điệu về ăn uống. Mọi người gọi là Ông Cả. Ông nội Ông Thắng người Mỹ Tho lấy vợ người Sa Đéc nên mới biết đến Ông Cả Cần ở Sa Đéc. Tên quán Ông Cả Cần được Ông Thắng chọn muốn ngụ ý nói là quán cho người sành điệu về ăn uống.

Và thế là Ông Bà Thắng điều hành, kinh doanh cả 2 quán:

-  Quán Ông Cả Cần chuyên về các món ăn gia đình kiêm luôn hủ tiếu, mì, món nhậu và bánh bao.

-  Túp Lều Lý Tưởng chuyên về hủ tiếu, mì Chú Thoòng và bánh bao.

Đến năm 1975, vận nước thay đổi, ông bà Thắng cũng thu hẹp lại. Quán Ông Cả Cần được trả lại cho chủ nhà. Vậy chỉ còn lại Túp Lều Lý Tưởng thôi. Đến năm 1979, cả gia đình ÔB Thắng cùng với thân mẫu và 9 người con di cư sang Canada. Số phận của Túp Lều Lý Tưởng đã được ghi lại chi tiết tại đây:

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1616077361979913&id=1610685
hay
http://mytienrestaurant.blogspot.com/

Câu: "Có Cả Cần, cần chi có cả" chỉ mới có ở bên Canada thôi, được đưa ra trong một bữa tiệc có sự tham dự của ông Thắng ngụ ý muốn nói: Đến quán Ông Cả Cần thì có thể tìm lại được đầy đủ hương vị Quê Hương trên cái xứ lạnh buốt da thấu thịt này.

Thêm nữa, cái tên "quán Ông Cả Cần" chỉ xuất hiện năm 1972 và chỉ ĐƯỢC đặt cho quán trên đường Cách Mạng / Trương Quốc Dung. Đến năm 1975 thì quán đóng cửa và cái tên "Ông Cả Cần" KHÔNG còn tại Việt Nam nữa. Năm 1981, tên "Ông Cả Cần" lại CHỈ tái xuất hiện tại thành phố Montréal bên Canada. Do đó, câu "Có Cả Cần, cần chi có cả" không bao giờ được nghe nói tại Việt Nam như trong các bài viết ảo, tưởng tượng về quán Ông Cả Cần trên các trang mạng internet. Các bài viết sai lạc đó đều xuất phát từ bài viết trên trang "Lophocvuive" và được viết theo trí tưởng tượng của 1 người tên TTL kể lại. Sau đó, bài này được cóp nhặt, thêm thắt, hư cấu, tưởng tượng trong rất nhiều bài khác như trong "honngocviendong" vv....

Tên "bánh bao Ông Cả Cần" được chù nhân Ông Bà Trần Phấn Thắng đặt ra cho bánh bao sản xuất tại quán ăn Mỹ Tiên, Túp Lều Lý Tưởng và quán Ông Cả Cần từ lúc khởi nghiệp năm 1969 đến 1979 tại Việt Nam.

Sau một năm an cư tại thành phố Montréal, bang Québec, Canada, Ông Bà Thắng lập nghiệp trở lại với nhà hàng Ông Cả Cần vào tháng 7 năm 1981. Với danh hiệu và uy tín đã có, nhà hàng Ông Cả Cần với thực đơn giản dị hơn xưa. Hủ tiếu, mì chú Thoòng, canh chua cá kho, bò 7 món với hương vị đậm đà tình quê hương đã mau chóng thành công và làm hài lòng được các thực khách bản xứ cũng như trong cộng đồng người Việt tại Montréal.

Cơ quan điện ảnh quốc gia Canada (Office National du Film du Canada) cũng chọn Gia đình "Ông Cả Cần" để thực hiện cuộn phim mô tả sự thành công sau 10 năm trên xứ người của một gia đình tỵ nạn.

https://www.onf.ca/film/les_boat_people_10_ans_apres/

Theo năm tháng, đại gia đình "Ông Cả Cần" hiện giờ có 4 nhà hàng tại thành phố Montréal đều được điều hành bởi các con trong gia đình:

Đây là địa chỉ và facebook của 4 tiệm:

1- https://www.facebook.com/ongcacan?fref=ts

2- https://www.facebook.com/193971744715554

3- https://www.facebook.com/restaurantcoba?fref=ts

4- https://www.facebook.com/BANH-MI-79-1596624783893299/

--- Ông Bà "Ông Cả Cần" sau mấy lần dựng nghiệp vẫn ... trẻ trung tại xứ lạnh tình nồng - 1990 ---

Kết Luận:

Bài này được viết theo lời thuật lại của bà Mỹ Tiên, con gái lớn của Ông Bà "Ông Cả Cần" như vài lời tri ân cho cha mẹ trong quá trình khổ cực tạo dựng sự nghiệp. Qua đấy, sự thành công của Ông Bà Thắng cũng phải trải qua nhiều thử thách. Khởi nghiệp lúc nào cũng đầy gian lao, đầy trắc trở. Viết lại giai đoạn đầy chông gai dựng nghiệp của Ông Bà thì mới thấy lộ ra tài năng thiên phú về gia chánh bếp núc của bà Thắng cộng thêm cá tính cần cù kiên nhẫn, tỷ mỉ, kiên cường trong mỗi công việc, không nề hà phải thức khuya dậy sớm, không phụ thuộc người ngoài, rồi để ý đến từng món ăn, từng cái ly, cái chén, từng chén mắm nêm, chén nước mắm v...v... . Ngoài các đức tính trên, những người quen biết bà Thắng cũng không thể quên được tính thương người, vị tha giúp đỡ tất cả mọi người không kể người lạ hay bà con thân thưộc, đối xử hòa đồng với nhân viên như người trong gia đình.

Sự thành công này cũng không thể thiếu đến sự giao thiệp, cách quảng cáo và quan trọng hơn hết là các ý tưởng tạo ra các món ăn như nai 7 món rồi 9 món và đặc biệt hơn cả là tạo ra cái bánh bao Ông Cả Cần đặc thù Việt Nam của ông Thắng.
Hy vọng con cháu của Ông Bà Thắng biết gìn giữ, phát triển và khai phá các món ăn đầy hương vị Việt mang đến niềm hãnh diện chung cho cộng đồng người Việt tại hải ngoại.

Vinh,


Note:
- Có 1 người đã đổi format bài này thành format PDF, bỏ các references (nguồn tham khảo):

http://huongduongtxd.com/quanongcacan.pdf

Bài 776 mục Việt Nam Ngày Nay và Ngày Đã Qua, website: www.huongduongtxd.com

- Thêm 1 người đã đăng bài này trên blogspot:

http://vietmania.blogspot.ca/2016/09/quan-ong-ca-can-truoc-khi-i-vao-lanh.html

- Có người đã viết lại bài này theo 1 cách khác:

https://vietnammenyeu.com/lich-su-banh-bao-ca-can/

Bài trên Youtube.com:

https://www.youtube.com/watch?v=PEyTsUrST0A

Nguồn gốc Bò Bảy Món

Nguồn gốc Bò Bảy Món

(Theo Ông Cả Cần)

Người ta thường nói: Ăn cơm tàu, ở nhà tây, lấy vợ Nhật. Nhưng vẫn còn thiếu nếu chưa thưởng-thức Bò bảy món Việt-Nam ?

Thế nào là BÒ BẢY MÓN ?

Trong khoảng thập niên 30-40, tại làng Tân-Lý-Tây, việc nuôi bò rất phát-đạt vì là nơi đồng quê rẫy bái. Khi trong làng có hội-hè đình đám hay cưới hỏi, người ta thường mổ bò để đãi khách. Những tay thợ bếp danh tiếng thường thích đặc chế những món bò khác nhau để nhậu cho đỡ ngán như bò giá tréo, bò nhúng dấm, bò cuốn lá cách, lá lốt, bò cuốn mỡ chài, bò ba trự (một miếng gan, miếng bò và miếng mỡ xâu lụi), chả đùm (bọc trong lá chuối và cột bằng dây lát), bít-tết ăn với xà-lách, cháo bò ... . Họ còn nghĩ ra thêm những món bò đặc biệt như bò bằm sả ớt xúc với bánh tráng, bò nướng lưỡi cuốc, bò nướng vỉ sắt ... .

Cũng tại xã Tân-Hiệp (tỉnh Mỹ-Tho), một thợ bếp có tay nghề cao đã mở một quán ăn đầu tiên đặc biệt về bò với bảy món: nhúng dấm, bò cuốn mỡ chài, bò cuốn lá lốt, bò cuốn lá cách, chả đùm, bít-tết và cháo bò. Tất cả được dùng với rau sống, xà-lách và mắm nêm pha chế đặc biệt. Tiệm này nằm trước ngôi chùa Bà Thiên-Hậu, xung quanh có hồ sen thơm bát ngát. Do đó chủ tiệm đã đặt tên quán là AU PAGOLAC  (Pagode là chùa và Lac là hồ). Tiệm rất nổi tiếng và thực khách ra vào tấp-nập. Khách từ xa đến thường đi bằng xe đạp, xe thổ-mộ, xe song mã,  thỉnh thoảng có khách sang trọng đi bằng xe li-mu-din (Limousine). Khách vừa thưởng thức bảy món bò tuyệt vời, vừa ngắm hồ sen trong những chiều hè mát rượi hay những đêm trăng dưới ánh đèn măng-sông thơ mộng. Cảnh trai thanh gái lịch, gia-đình họp mặt ăn uống thật là thi-vị và thanh bình mà nay đã trở thành những hình ảnh cũ khó mà thấy lại ... .

Dần dà, các tiệm bò bảy món khác được được mở ra tại nhiều nơi như Hóc-Môn, Bà-Điểm rồi lan đến tận Sàigòn hoa-lệ với các quán nổi tiếng như Pagolac, Ánh-Hồng, Duyên-Mai, Huê-Viên-Tửu (chợ An-Đông) ... và nay thì khắp miền Nam, tỉnh nào cũng có ít nhất một nhà hàng chuyên về bò bảy món.

Riêng quán Ông Cả Cần (tại Sàigòn, Việt-nam), vào thập niên 60, đã sáng chế thức ăn “CHÍN MÓN NAI VÀNG TƯƠI MÁT” vì lý do nhiều người ngại ăn thịt bò bị phong ngứa và hơn nữa, thịt nai rất hiền, bổ và mát. Hồi đó, tại quán Ông Cả Cần có quảng cáo về “9 món nai vàng” rất đặc biệt:

NAI THẦN HAY NAI CỦA MÙA THU

Thời Phong-thần và Xuân-thu chiến quốc, các bậc chưởng giáo, đạo-sĩ và tiên ông thường hay cưỡi nai lược trận, người ta gọi là nai thần.

Dưới ánh trăng bàng bạc, bên bờ suối cuối lưng đèo, đôi nai vàng ngơ ngác giữa rừng khuya, người ta gọi là nai của mùa thu.

Thực vậy, không phải nai chỉ có dáng điệu tiên-phong đạo-cốt mà còn là đề tài muôn đời bất diệt của văn-nghệ sĩ nữa.

Tại quán Ông Cả Cần, dưới sự đạo-diễn gia-truyền, chắc chắn quý vị sẽ hài lòng khi thưởng-thức 9 món nai vàng tươi mát, vừa ngon, vừa bổ như tiên-tửu và êm đềm như trăng thu vậy.

Hiện nay, tại xứ Cà-nà-đá (Canada) đất lạnh tình nồng, sau khi nghiên-cứu lại rờ-xét (recette), cách ăn uống phù-hợp với phong-thổ của vùng trời Bắc-Mỹ, quán Ông Cả Cần đã phục hồi BẢY MÓN BÒ tươi mát và đầy bổ dưỡng. Mọi người, nam phụ lão ấu, đều có thể dùng được bò bảy món để bồi-dưỡng sức khỏe.

Muốn thưởng-thức bò bảy món thuần-túy và đúng hương vị (chánh gốc bò vàng thứ thiệt), xin mời đến quán Ông Cả Cần.

Người viết,

LIỄU SƯƠNG MAI

(Trích từ hồi ký Ông Trần Phấn Thắng, bút hiệu Liễu Sương Mai, chủ nhân quán Ông Cả Cần)

Chú thích của Mỹ Tiên, con gái Ông Bà Cả Cần:

- Lịch sử Bò 7 món: Chủ quán Pagolac không phải là người gốc Việt (nên mới có tên quán Pagolac từ tiếng Pháp mà ra: Pagode et Lac - Gốc Ấn gọi Ông Hai Bi, vợ Việt). Lúc đầu quán chỉ bán mỗi ngày 1 món bò, 7 ngày một tuần thì 7 món bò khác nhau, về sau này gộp lại thì thành bò 7 món. Đó là lý do 7 món mà không là 5, 6 hay 8, 9 món. Quán Pagolac thứ 2 trong Chợ Lớn gần Phú Lâm cũng của gia-đình ông Hai Bi.

-Theo http://saigonamthuc.thanhnien.vn/ban-do-am-thuc/bo-bay-mon-tru-danh-xuyen-the-ky-8143.html  thì:

Câu chuyện của bảy món bò bắt đầu từ những năm 30 thế kỷ trước. Khi đó ông Adams Henri, một Pháp Kiều gốc Ấn có tên Việt là Nguyễn Thành Đam cùng vợ là bà Huỳnh Thị Quế đã cho khai trương tại chợ Tân Hiệp (thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang ngày nay) một quán ăn nhỏ với các món ăn được chế biến từ thịt bò.

Tất cả bảy món ăn đều do chính ông và vợ mày mò chế tác. Bà Quế, một nông dân Nam bộ, đã chế biến các món bò theo kiểu dân dã thời khẩn hoang như bò cuốn lá lốt, mỡ chài... ăn cùng với rau sống, bánh tráng và mắm nêm. Còn ông Henri thì có một bí quyết mang theo từ quê nhà, là chế biến món thịt bằm đùm trong lá rồi hấp chín - thành món "chả đùm" là món thứ 5 trong 7 món.

Nhưng tại sao không phải 6 hay 8 mà nhất định phải là 7 món? Vì ban đầu ông Henri có ý định cho quán mình mỗi ngày bán một món khác nhau nhằm thay đổi khẩu vị cho hấp dẫn, hết một tuần cộng lại là 7 món. Nhưng về sau thực khách bị hấp dẫn, không chờ được chu kỳ một tuần lễ kia nên chủ nhân buộc lòng phải bán cùng lúc cả 7 món.

Cũng có giai thoại ghi lại rằng, vào năm 1930, gánh cải lương của Năm Châu - Phùng Há về Tân Hiệp hát đình. Những đêm vãn hát, không có gì ăn khuya, nghệ sĩ Phùng Há gợi ý cho đôi vợ chồng Ấn - Việt nấu cháo thịt bò bán để anh chị em nghệ sĩ trong đoàn có món bồi bổ. Từ gợi ý đó, ông Henri sáng chế ra "bò 7 món" dựa theo tuần lao động 7 ngày.

Quán chính thức khai trương vào ngày 20/04/1930 với tên gọi rất Tây là "Au Pagolac". Nguồn gốc cũng thật đơn giản: "Pagoda" trong tiếng Pháp có một nghĩa là ngôi chùa, còn "Lac" có nghĩa là hồ nước. Quán bò 7 món đầu tiên ở Tân Hiệp nằm cạnh một ngôi chùa và một cái hồ nên mang tên này.

Rồi họ rời Tân Hiệp lên Sài Gòn lập nghiệp. Khởi đầu là ở xóm Thơm Gò Vấp vào năm 1949, rồi dời lên đường Nguyễn Trãi trong Chợ Lớn (quận 05) vào năm 1952. Quyết định chọn Chợ Lớn chứ không phải quận 01, quận 05 thời thượng là do quan niệm kinh doanh của ông Henri thời đó: "Công tư chức và công nhân lương ba cọc ba đồng, có biến cố gì là không lương. Còn Chợ Lớn nhiều giới thương buôn, lúc nào họ cũng có tiền để ăn bò".

Thương hiệu Bò 7 món Au Pagolac đã theo chân người xa xứ sang tận Quận 4 – Paris, rồi mở qua tới Westmingter - Hoa Kỳ, được quản lý bởi ông Francois Adams, con trai út và cũng là người thừa kế thương hiệu này. Rồi năm 1990, những món ngon một thời này đã chính thức quay lại Sài Gòn. Chi nhánh chính hiện nay nằm trên đường  978 Trần Hưng Đạo, khúc gần với khách sạn Đồng Khánh như sau:

- Theo giới thiệu của quán “AU PAGOLAC 1930”, 978 Trần Hưng Đạo  Saigon, http://aupagolac.com/gioi-thieu/ thì:

Quán bò 7 món xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1930 tại sài gòn, nằm gần 1 cái chùa (tiếng pháp Pagode) và 1 cái hồ (Lac), từ đó có tên là Pagolac. Aupagolac được khai sinh bên đình Tân Hiệp-Mỹ Tho, nay là Tiền Giang từ năm 1930 do đôi vợ chồng Ấn-Việt Ông Henri Adams quốc tịch Pháp và bà Huỳnh Thị Quế thôn nữ miền Tây, đã phối hợp chế ra 7 món bò ăn với rau sống mắm nêm của thời khẩn hoang đồng bằng châu thổ sông Cửu Long rất hấp dẫn. Từ nơi mái tranh tổ đình sáng lập. Thương hiệu xuyên thế kỷ bò 7 món Aupagolac đã có 7 nhịp bước thành công ngoạn mục.

Hiện nay, ở Bắc Mỹ có bán mắm nêm pha sẵn hiệu Pagolac để ăn với bò 7 món (www.pagolacsauce.com) sản xuất tại Mỹ. Không biết hãng Pagolac này có phải là của gia-đình Pagolac ở Tân Hiệp khi xưa không ?

- Chùa Bà Thiên-Hậu: Mọi người vẫn gọi là chùa Bà. Cái hồ cạnh chùa bây giờ đã bị cạn dần và bị san lấp gần hết.

- Bò 7 món Ông Cả Cần vẫn luôn được bán tại 2 quán của gia-đình: Quán Ông Cả Cần và quán Mỹ Tiên tại Montréal Canada với Mắm nêm luôn là công thức đặc chế của bà Cả Cần được tín nhiệm, ưa chuộng và ngon nhất thành phố.

- Bò 7 món Ông Cả Cần gồm:

1-      Bò nhúng dấm

2-      Bò lá lốt

3-      Bò mỡ chài

4-      Bifteck  (Steak)

5-      Bò sa-tế

6-      Chả đùm

                        7-      Cháo bò

- Xin đọc các bài khác cũng tại blog này: http://mytienrestaurant.blogspot.ca/

- Bò lá lốt

- Bò mỡ chài